Het initiële pilootnetwerk van Internet of Water Flanders (IoW) met zo’n vijftig locaties in Vlaanderen is ondertussen uitgebreid met nieuwe meetlocaties en sensoren. Het netwerk groeit ook in de komende maanden nog verder aan.
De sensorlocaties maken steeds deel uit van een concrete toepassingen of vraagstelling (use cases). Die verruimen nu met de uitbreiding van het sensornetwerk. Ondertussen behartigt het IoW Flanders sensornetwerk vijf belangrijke waterthema’s: drinkwaterproductie, verzilting, overstorten, rioolwaterzuivering en nitraten.
Bij de verdere uitrol van het sensornetwerk worden verschillende types sensoren geïnstalleerd. Op de meeste locaties komen vloeistofsensoren die imec ontwikkelde binnen het project Internet of Water Flanders. Deze sensoren meten geleidbaarheid en temperatuur van het water. Daarnaast worden een aantal locaties aanvullend uitgerust met commerciële sensoren voor zuurtegraad (pH), turbiditeit (troebelheid) en nitraat.
Lees hier meer over enkele use cases van het initiële pilootnetwerk.
Uitrol van nitraatsensoren
De belangrijkste kwalitatieve uitbreiding van het sensornetwerk is het bijkomend meten van nitraatconcentraties.
Er zijn vier zones bepaald met specifieke focus op het meten van nitraat in oppervlaktewater. De waterlopen IJse, Grote Struisbeek, Mandel en Breyloop worden uitgerust met commerciële nitraatsensoren. Daarnaast worden ook nitraatsensoren ingezet op een aantal meetlocaties om drinkwaterwingebieden en rioolwaterzuiveringsinstallaties te monitoren (zie verder).
Opstelling met nitraatsensor om nitraatconcentraties in oppervlaktewater te monitoren.
Duurzamere drinkwaterproductie
Deze fase van de uitrol zet zowel in op verdichting (meer sensoren binnen een zone) als verruiming (nieuwe zones) van de monitoring in drinkwaterwinningsgebieden. De kwaliteit en beschikbaarheid van water zijn immers cruciaal voor duurzaam drinkwater.
In de ruime omgeving van het Diksmuidse waterproductiecentrum De Blankaart komen er extra meetlocaties op de IJzer en de Blankaart-waterlopen. Daarnaast breiden nieuwe sensorlocaties uit naar andere waterlopen die ook tot het winningsgebied behoren. Zo kunnen we alle belangrijke waterbronnen in het gebied opvolgen via een fijnmazig sensornetwerk. Ten slotte plaatsen we op een aantal locaties bijkomende sensoren om ook nitraat te monitoren.
Binnen het thema drinkwaterproductie zijn er bovendien twee nieuwe use cases: de winningsgebieden van waterproductiecentra Dikkebus en Zillebeke, allebei in het Heuvelland. In die gebieden ligt de focus op monitoring van nitraatconcentraties in de waterlopen. Het is belangrijk om die om te volgen, omdat hoge nitraatconcentraties problematisch kunnen zijn om ruw water in te nemen voor drinkwaterproductie.
Lees hier meer over de toegevoegde waarde van sensor data voor duurzame drinkwaterproductie, en hier waarom en hoe De Watergroep de IoW-data gebruikt.
Dicht verziltingsmeetnet op Kanaal Gent-Terneuzen
Het havengebied van North Sea Port zet sensoren in om verzilting op te volgen in tijd en ruimte. Vier locaties op het kanaal Gent-Terneuzen zijn al sinds maart 2021 uitgerust met sensoren als onderdeel van het pilootnetwerk van IoW Flanders. We plaatsen nu extra sensoren op tussenliggende locaties om een fijnmazig meetnet te creëren voor het Kanaal Gent-Terneuzen en de aansluitende dokken.
De sensorische metingen van watertemperatuur, geleidbaarheid en waterdiepte geven inzicht in de dynamiek van zoutwaterintrusie in het gebied. Ze meten ook de impact van droogte op waterkwantiteit en -kwaliteit. Bovendien havent een hoog zoutgehalte de infrastructuur van North Sea Port. Verzilting versterkt en versnelt immers de aantasting van stalen en houten constructies zoals kades en funderingspalen.
Lees hier meer over real-time opvolging van verzilting in het Kanaal Gent-Terneuzen met sensoren.
Monitoring van overstorten verspreid over Vlaanderen
Het pilootnetwerk omvat al sensoren geïnstalleerd in overstorten en hun ontvangende waterlopen (Ieperlee en Roosterbeek). De monitoring van overstorten groeit verder met nieuwe gebieden verspreid over Vlaanderen. Bij de overstorten volgen we verschillende parameters op. Op alle locaties meten we de geleidbaarheid als indicator voor de opgeloste vervuiling. Op enkele locaties wordt een extra sensor geplaatst om ook turbiditeit (troebelheid) te meten om de aanwezigheid van vaste deeltjes met vervuiling te signaleren. Hoe troebeler het water, hoe meer vaste deeltjes erin zitten.
Lees hier meer over de werking en impact van overstorten.
Lees hier hoe de sensordata helpen om de impact van overstorten te evalueren.
Sensormetingen op rioolwaterzuiveringsinstallaties
De nieuwe meetlocaties op rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s) zijn geselecteerd voor verschillende toepassingen.
Het gezuiverde water van een RWZI komt meestal terecht in oppervlaktewater. Om de impact van RWZI-effluent op de ontvangende waterloop te evalueren, bemeten we in eerste instantie het effluent zelf. Daarnaast worden ook sensoren voorzien om kwaliteitsveranderingen tijdens het zuiveringsproces of in regenbezinktanks op te volgen. Bij de uitbreiding van het netwerk worden nieuwe sensoren geplaatst op verschillende rioolwaterzuiveringsinstallaties in Vlaanderen.
Sensoren van Internet of Water Flanders worden ook ingezet in andere projecten. In twee lopende pilootprojecten die hergebruik van RWZI-effluentwater onderzoeken, wordt de monitoring van de effluentkwaliteit via schepstalen aangevuld met sensorische IoW-metingen in het effluentkanaal.
Enkele rioolwaterzuiveringsinstallaties worden uitgerust met sensoren op verschillende onderdelen van de RWZI voor modellering om de werking van de RWZI te optimaliseren. Deze toepassing volgt verschillende parameters op. Op alle locaties wordt de geleidbaarheid gemeten en daarnaast soms ook de zuurtegraad (pH), nitraatconcentratie of turbiditeit (troebelheid).
